ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez’in hakkında açılan ‘rüşvet’ soruşturmasının ardından geçici olarak görevinden ayrılmasının Türkiye’nin ABD’den F-16 savaş uçakları ve modernizasyon kiti satın alma şansını artırdığı iddia edildi.
ABD’nin Business Insider haber sitesinde yayınlanan bir analizde, Menendez’in Türkiye’nin ABD’den F-16 satın almasına karşı olduğunu açıkça dile getirdiği hatırlatılarak, “Menendez’n görevi, silah satışları da dahil olmak üzere ABD dış politikası üzerinde nüfuzunu kullanmasına izin veriyordu. Görevinden ayrılması, söz konusu hava kuvvetlerini güçlendirmek için ABD yapımı modern savaş uçakları almak olduğunda, iki önemli ama can sıkıcı müttefik olan Mısır ve Türkiye için ‘oyun değiştirici’ olabilir” denildi.
‘F-16’LARA GİDEN YOLUN AÇILIP AÇILMAYACAĞI NET DEĞİL’
Mısır’ın da ABD’den uzun zamandır F-15 savaş uçağı alma talebi olduğu hatırlatılan analizde, eski komite başkanı Bob Menendez’in Türkiye’nin 40 yeni F-16 savaş uçağı ve 79 modernizasyon kiti alma talebini eleştirdiğine dikkat çekildi.
“Menendez görevi bıraktıktan hemen sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan bunun olası bir olumlu yönüne işaret etti” diyerek Erdoğan’ın 26 Eylül’deki konuşmasını hatırlatan site, Menendez’in görevden ayrılmasının Erdoğan tarafından bir ‘avantaj’ olarak nitelendirildiğini ve ‘bu durumu fırsata çevirmekte yarar olduğunu’ söylediğini ifade etti.
Türkiye’nin bir NATO müttefiki olduğunu ve ABD güçlerine ev sahipliği yaptığını hatırlatan Business Insider, ülke demokrasisindeki kötüye gidiş, Rusya ile yakın ilişkiler, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alınması gibi gelişmelerin ardından ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkardığını ve ülkeye yaptırım uygulama kararı aldığını anımsattı. Analizde, “Erdoğan’ın İsveç’in NATO üyeliğini geciktirmesi ABD’nin eleştirilerine neden oldu. Erdoğan bunun üzerine yerinden kımıldamadı ama Menendez’in yerine Senatör Ben Cardin’in getirilmesinin F-16’lara giden yolu açıp açmayacağı henüz net değil” değerlendirmesi yapıldı.
‘SİLAH SATIŞINI DEĞERLENDİRMEDEN ÖNCE BUNU YAPMALARI GEREKİYORDU’
Analize göre, yeni komite başkanı Ben Cardin, Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü meclise göndermesini memnuniyetle karşılayarak, “Biz silah satışını değerlendirmeden önce bunu yapmaları gerektiği çok açık” diye konuşmuştu. Cardin, 26 Ekim’de yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ‘silah sistemleri kullanımı, insan hakları konuları ve mevcut endişeler’ gibi bir dizi konunun daha altını çizmişti.
BOHL: İNSAN HAKLARI ENDİŞELERİNDEN DAHA BASKIN GELEBİLİR
Öte yandan, konuyla ilgili olarak Business Insider’a değerlendirmelerde bulunan Orta Doğu ve Güney Afrika analist Ryan Bohl, Menendez’in görevi bırakmasıyla Türkiye’nin F-16 satın alabilme şansının ciddi anlamda arttığını söyledi. Bohl, “Bununla birlikte; ABD’nin halihazırda Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine ‘Evet’ demesi karşılığında savaş uçaklarını vereceği şeklinde bir şartı bulunuyordu” hatırlatmasında bulunarak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Cardin’in insan haklarını da vurgulayabileceği yönünde küçük bir işaret görsek de Beyaz Saray’ın Türkiye’yi Batı kampına daha derin bir biçimde katmaya odaklanmasının daha baskın geleceğini düşünüyorum.” (DIŞ HABERLER)
